15 حدیث در افق پارسایی 11
دو کس روز رستاخیز از همه مردم بیشتر حسرت می‌خورند؛ یکى مردى که در دنیا براى طلب دانش فرصت داشته ولى به ست‌وجوى آن برنخاسته است
یکى دیگر مردى که دانشى به‌دیگرى آموخته و شاگرد وى از آن بهرهمند شده ولى او بىبهره مانده است! ....
این شیخ برای تدریس از من شایسته‌تر است
در گوشه مسجد شیخ ژولیده‌ای با چند شاگرد نشسته و تدریس می‌کند. مرحوم سیدحسین سخنان او را گوش کرد، با کمال تعجب احساس کرد که این شیخ ژولیده بسیار محققانه بحث می‌کند. روز دیگر راغب شد عمداً زودتر بیاید، آمد و گوش کرد و بر اعتقاد روز پیش افزوده گشت. این عمل چند روز تکرار گردید و برایش یقین حاصل شد که این شیخ از خودش فاضل‌تر است ...
حقوق متقابل استاد و شاگرد
حق استاد تو این است که به او احترام گذارى، محضرش را موقر دارى، با دقت به سخنانش گوش بسپارى، رویت به او باشد و به او توجه نمایى، صدایت را بر او بلند نکنى، هرگاه کسى از او سؤالى کند تو جواب ندهى، بلکه بگذارى خودش جواب دهد. ...
شارح نهج‌البلاغه، علامه محمد تقی جعفری قدس‌سره درس خواندن تنها با عشق میسر است
علی‌رضا جعفری فرزند شارح بزرگ نهج‌البلاغه و فیلسوف شرق، مرحوم علامه محمدتقی جعفری قدس‌سره نقل می‌کند:
ایشان چه در ایام طلبگی و چه پس‌از آن، چنان مطالعه می‌کردند که از اطراف غافل می‌شدند. نقل می‌کردند که: هنگام تحصیل در مدرسه صدر در نجف، روزی نزدیک به ظهر در حجره‌ای آبگوشتی بر سر چراغ بار گذاشتم و سپس مشغول مطالعه شدم؛ پس‌از چندی ناگهان متوجه شدم که طلاب مدرسه در حال شکستن درب حجره هستند! ...
مقام عالمان راستین از نگاه امام حسن عسکری علیه‌السلام
روز قیامت علماى شیعه ما عهدهدار محبین و اهل ولایت ناتوان ما مىباشند، و در حالى پا در آن ساحت گذارند که نور از تاج سرشان مىتابد، و بر سر هر کدام تاجى زیباست، و این انوار در تمام عرصه و سراى قیامت تا مسیر سیصد هزار سال پخش مى‌شود، و پرتو نور آن تاج‌ها، تمام صحنه قیامت را در بر مىگیرد. ....
آیةالله‌العظمی سبحانی با تنبلی هیچ دانشی حاصل نخواهد شد
طلاب و فضلا باید کارهای جانبی را کم کرده و به درس و بحث خود داشته باشند، رادیو گوش دادن، تماشای تلویزیون، پیگیری مباحث و مسایل سیاسی، جزء مسایل جانبی است. ....
گداها تعطیل نکردند ما چرا تعطیل کنیم؟
علامه حسن‌زاده با ذکر خاطره‌ای از استاد خود مرحوم علامه شعرانی قدس‌سره و درباره اهتمام ایشان در ترغیب طلاب به علم‌آموزی می‌گویند: «خدمت ایشان که بودم، در سال دو روز تعطیلى داشتیم، یکى روز عاشورا و دیگر روز شهادت حضرت امام مجتبى علیه‌السلام و بقیه روزها را درس می‌خواندیم. ایشان سپس مى‌گویند: ....
چه کنیم تا علم حجاب نشود؟
میزان در علم حصول مفهومات کلیه و اصطلاحات علمیه نیست بلکه میزان آن رفع حجب از چشم بصیرت نفس است و فتح باب معرفت‌الله است و علم حقیقی آن است که چراغ هدایت ملکوت و صراط مستقیم تقرب حق و دار کرامت او باشد. ....
حضرت آیةالله علوی گرگانی اهل نماز شب باشید تا به معنویت برسید
▪ طلبه‌ای که سراغ تحصیل علم می‌رود و درس حوزوی را فرا می‌گیرد، اگر در زندگی خود تقوا نداشته باشد، آن علم هیچ فایده‌ای ندارد.
....
مقام معظم رهبری اهمیت مسئله تربیت و اخلاق
مسئله تربیت و اخلاق از دو بعد برای ما مهم است: یکی بعد درون‌حوزه‌ای؛ ما بالأخره می‌خواهیم روحانی باشیم، می‌خواهیم مبلغ باشیم. بایستی اخلاق درستی داشته باشیم. ....
سی سال درک محضر علامه طباطبایی قدس‌سره
عالم عارف و استاد برجسته اخلاق اسلامی، حضرت آیةالله حاج شیخ علی سعادت‌پرور (پهلوانی تهرانی) قدس‌سره در محضر مفسر کبیر قرآن کریم و حکیم متأله، حضرت آیةالله علامه سیدمحمدحسین طباطبایی قدس‌سره مردانه تلاش کردند و با همت و استقامت، از افق نورانی معارف توحیدی آن علامه ذوالفنون بهره‌های فراوانی بردند. ....
علامه سیدعبدالله شبر قدس‌سره میزان شناخت تکبر و تواضع
هنگام بحث و مناظره اگر سخن حقی بر زبان حریفت آمد، بدان قبول حق و پذیرفتن آن و تسلیم شدن و سپاس از او برایت مشکل باشد، بدان که کبر و خودخواهی در تو وجود دارد. ...
اهتمام علمی شیخ مرتضی انصاری قدس‌سره
از کارها و گفته‌‌های عالم جلیل‌القدر شیعه مرحوم شیخ مرتضی انصاری قدس‌سره کاملاً پیداست که تمام هم و غم ایشان تحصیل و تدریس علم و تألیف کتاب‌‌های علمی بوده است. ....
شهید آیةالله مطهری قدس‌سره اجتهاد واقعی
مرحوم آقای حجت (آیةالله العظمی سید محمد حجت کوه‌کمری قدس‌سره ) یک‌وقت حرف خیلی خوبی درباب اجتهاد زد. گفت: اجتهاد واقعی این است که وقتی یک مسئله جدید که انسان هیچ سابقه ذهنی ندارد و در هیچ کتابی طرح نشده به او عرضه شد، فوراً بتواند اصول را به‌طور صحیح تطبیق کند و استنتاج نماید، والا انسان مسایل را از «جواهر» یاد گرفته باشد، مقدمه و نتیجه (صغری و کبری و نتیجه) همه را گفته‌اند، او فقط یاد می‌گیرد [و می‌گوید] من فهمیدم صاحب «جواهر» چنین می‌گوید؛ بله، من هم نظر او را انتخاب کردم، این اجتهاد نیست، همین کاری که اکثر می‌کنند. اجتهاد، ابتکار است و این‌که انسان خودش رد فرع بر اصل بکند. ....
استادی که پیراهنش را به شاگردش هدیه کرد
مرحوم آخوند خراسانى قدس‌سره : روزى تنها پیراهنش را شسته بود و منتظر بود تا خشک شود، چون موقع درس فرا رسید و هنوز پیراهنش خشک نشده بود، براى آن‌که از درس استاد محروم نگردد، قباى خود را در برکرد و مچ‌هاى آستین را بست و در حالی‌که عبا را به دور خود پیچیده بود وارد مجلس درس شیخ شد و پس‌از خاتمه درس به سرعت به سوى محل سکونت خود شتافت زیرا نمى‌خواست کسى متوجه آن وضع گردد. ....
آیةالله‌العظمی بهاءالدینی قدس‌سره نشاط در تحصیل
(در تحصیل) باید از سرعت بی‌مورد و تندخوانی مضر پرهیز کرد؛ زیرا خوب خواندن و دقت لازم کردن موجب تشویق شخص در ادامه تحصیل اوست... اگر دقت و حوصله در مطالعه باشد، مطالب ارزندهای نصیب انسان می‌شود... نشاط درس برای تحصیل انسان خیلی مفید و ضروری است؛ انسانی که با نشاط است خوابش کم، اتلاف وقتش کم و صحبت‌های غیر ضروریش کمتر است، تمام همتش درس و تحصیل است. ....
آیةالله‌العظمی موسوی اردبیلی شرکت در درس اخلاق و کسب فضایل اخلاقی، ضرورتی مهم برای طلاب
طلاب به متون قوی درسی قدیم توجه داشته باشند، نباید به بهانه کمبود وقت از این متون فاصله بگیریم و به اندک بهانه‌ای آن‌ها را کنار بگذاریم.
راهی که شما انتخاب کرده‌اید، راه مبارک و باارزشی است و این راه باارزش طلبگی، شرایطی دارد که اگر رعایت شود، خیر دنیا و آخرت را به همراه دارد و اگر خدای نخواسته با کاهلی و بی‌توجهی سپری گردد، به بیراهه منتهی می‌شود. ....
کلاه پندآموز درباره مرحوم مامقانی بزرگ قدس‌سره نقل می‌کنند:
مراسم عزاداری که در منزل‌شان برگزار می‌شد، وقتی منبری‌ها از ایشان تعریف می‌کردند، آقا عبا بر سر می‌کشیدند.
یکی از دوستان، از ایشان پرسید: زمانی که ما از شما تعریف می‌کنیم چرا عبا بر سر می‌کشید؟
علم نور است
اگر از کثرت مطالعه عاجز باشیم، از خدا برکت در اشتغال را بخواهیم که آن چه از کثرت حاصل مى‌شود، از برکت حاصل مىگردد؛ زیرا: «لیس العلم بکثرة التعلیم و التعلم.» علم با تعلیم و تعلم فراوان حاصل نمىشود. ....
ما چه وقت به مقصد می‌رسیم؟
آیةالله‌العظمی شیخ لطف‌الله صافی گلپایگانی می‌گویند: مرحوم آیةالله‌العظمی بروجردی قدس‌سره یک روز سر درس فرمود: یک عده از طلاب و مبلغین اسلامی مرتب سؤالاتی از من می‌کنند، امروز می‌خواهم جواب دهم. سؤال می‌کنند ما چه وقت به مقصد می‌رسیم؟ از وقتی که طلبه می‌شویم تا چه زمانی باید تلاش و کوشش کنیم تا به نتیجه و مقصد برسیم؟ ...
آیةالله حق‌شناس قدس‌سره شرایط تحصیل علم نافع
اگر همراه با تحصیل علم، تواضع آمد، حسن‌نیت آمد، ملایمت زبان آمد و با اجتماع به نحو صحیح برخورد کردید، همنشینی با خوبان آمد، ادب و حکمت آمد؛ معلوم می‌شود که علم تو «آیة محکمة» است.
اگر کسی مقصود و هدفش از تحصیل علم، خشنودی پروردگار باشد؛ چنین مقامی خواهد داشت، اما اگر - خدای ناکرده- هدف دیگری داشته باشد؛ چنین علمی در برزخ نقشی نخواهد داشت و به قول شیخ بهایی قدس‌سره : ....
آیةالله‌العظمی‌نوری همدانی طلاب در فراگیری علم و تهذیب همت قوی داشته باشند
▪ هیچ شغلی از شغل طلبگی پر فضیلت‌تر و پربرکت تر طرح نيست و اولین قدم در زندگی طلبگی اخلاص است و در این راه باید دارای همت بلند بود تا بتوان به توفیقات عالی دست پیدا کرد. طلاب باید با اخلاص کامل، ادامه‌دهنده راه شیخ مفید‌ها و شیخ طوسی‌ها باشند. کسانی که اخلاص نداشته باشند، هرچه بیشتر درس بخوانند، بیشتر به خود بزرگ بینی و غرور می‌رسند و در نهایت هم از دین خدا فاصله خواهند گرفت. ....
الحمدلله نمردم و از شاگرد خودم استفاده کردم
.... یک وقت، مرحوم آیةالله بروجردی قدس‌سره بلند شد و به حرف استاد اعتراض کرد؛ مرحوم آخوند گفت: یک بار دیگر بگو؛ بار دیگر گفت. آخوند فهمید که درست می‌گوید و ایرادش وارد است، گفت: «الحمدلله نمردم و از شاگرد خودم استفاده کردم.»
آیةالله حاج سیدحسن نجفی قوچانی قدس‌سره (م-1322ش) درس خواندن برای هدایت و ارشاد
طلبه باید درس را لله بخواند. یعنی برای دستگیری و هدایت و ارشاد جهال درس بخواند، که بندگان خدا را از ورطه جهالت و ضلالت برهاند، که خدا چنین طلبه را دوست خواهد داشت. ....
آیةالله‌العظمی گلپایگانی قدس‌سره از مکتب تا مرجعیت
از پسر عموی آیةالله‌العظمی گلپایگانی قدس‌سره نقل شده است که: در سنین کودکی باهم به مکتب می‌رفتیم من برای کوتاه شدن راه از میان کشتزارها می‌گذشتم و هرچه به ایشان اصرار می‌کردم که شما هم به‌دنبال من بیایید او نمی‌پذیرفت و می‌گفت: شاید صاحبان آن‌ها راضی نباشند و لذا دیرتر از ما به مکتب می‌رسید و مورد اعتراض معلم قرار می‌گرفت و او هم علت دیر رسیدنش را نمی‌گفت. .......
مرجع تقلیدی که در عالم بیهوشی پرفسوری را مسلمان کرد
مرحوم آیةالله‌العظمی سید محمد‌هادی میلانی قدس‌سره دچار بیماری معده شدند و پروفسور برلون را از اروپا برای جراحی ایشان آوردند. پروفسور پس‌از یک عمل سه ساعته و زمانی که حضرت آیةالله میلانی در حال به هوش آمدن بودند، به مترجم دستور داد تمام کلماتی که ایشان در حین به هوش آمدن می‌گویند را برایش ترجمه کند. مرحوم میلانی در آن لحظات فرازهایی از دعای ابوحمزه ثمالی را قرائت می‌کردند و پس‌از این مسئله، پروفسور برلون گفت: ...
فکر و زبانم که از کار نیفتاده!
فرزند آیةالله‌العظمی حاج سیدعبدالله شیرازی قدس‌سره اظهار می‌دارد: یکی از شب‌ها به هنگام بازگشت از نماز مغرب و عشا، ضعف زیادی عارض آقا شده بود و وضع پاهایشان به حدی رسید که دیگر یارای راه رفتن نداشتند و از در اتومبیل با کمک چند نفر ایشان را به اتاق رساندیم. این وضع موجب نگرانی افراد داخل بیت گردید؛ و من که وضع آقا را چنین دیدم، مطمئن شدم که امشب درس نخواهد بود؛ از این‌رو گفتم: به آقایان طلاب اعلام نمایید که امشب درس تعطیل است. لحظاتی بعد که وارد اتاق آقا شدم، دیدم ایشان طبق معمول آماده وضو گرفتن برای درس هستند. با تعجب سؤال کردم: آقا برای چه وضو می‌گیرید؟ ....
آیةالله‌العظمی مکارم شیرازی جایگاه علم، از منظر اسلام
خداوند در آیه 114 سوره«طه» خطاب به پیامبرش مى‌فرماید: «وَ قُلْ رَبِّ زِدْنِی عِلْماً»؛ و بگو پروردگارا! علم مرا افزون کن. جایى که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم با آن علم سرشار و روح مملو از آگاهى، مأمور باشد تا پایان عمر، از خدا افزایش علم بطلبد، وظیفه دیگران کاملاً روشن است. در حقیقت از نظر اسلام، علم، هیچ حدّ و مرزى را نمى‌شناسد، افزون‌طلبى در بسیارى از امور مذموم است، ولى در علم ممدوح است؛ افراط بد است، ولى افراط در علم معنى ندارد. علم مرز مکانى ندارد، تا چین و ثریا نیز باید در طلبش دوید؛ مرز زمانى ندارد از گاهواره تا گور ادامه دارد. ....
احترام آیةالله‌العظمی بروجردی قدس‌سره به فرزند استاد
مرجع عالی‌قدر شیعه، مرحوم آیةالله‌العظمی بروجردی قدس‌سره علاقه و ارادت به استادشان مرحوم آیةالله‌العظمی آخوند ملا محمدکاظم خراسانی قدس‌سره را تا آخر عمر حفظ کردند؛ و در ایام اقامت در قم، زمانی مرحوم حاج میرزا احمد کفایی قدس‌سره (فرزند آیةالله‌العظمی آخوند خراسانی قدس‌سره ) سفری به قم نموده بودند، ایشان در مجلس درس حضور یافته و خطاب به فضلای درس فرمودند: شنیدم که فرزند استاد بزرگوار ما مرحوم آقای آخوند، به قم مشرف شده‌اند؛ من به عنوان دیدن ایشان، درس را تعطیل می‌کنم و از آقایان فضلا می‌خواهم که از ایشان دیدن و تجلیل کنند. ....
آرشیو PDF
