منشور اخلاق اسلامی انتخابات حجت‌الاسلام والمسلمین محمد‌حسن زمانی، دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه‌های علمیه طلیعه سخن
امام خمینی قدس سره: «از آقایان کاندیداها و دوستان آنان انتظار دارم که اخلاق اسلامى- انسانى را در تبلیغ براى کاندیداى خود مراعات؛
و از هرگونه انتقاد از طرف مقابل که موجب اختلاف و هتک حرمت باشد خوددارى نمایند.» صحیفه امام، ج12، ص12
امام خامنه ای: در انتخابات... جناح‌های مختلف کشور، بداخلاقی، بدگویی، اهانت، تهمت و این حرف‌ها را مطلقاً راه ندهند...
شرایط نامزد اصلح و نقش مردم در انتخابات از نگاه امام خمینی قدس سره با توجه به اهمیت جایگاه مجلس و تأثیر با واسطه یا بی واسطه آن
بر تمامی عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی مردم، از همین رو
رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی قدس سره با بیان شرایط
کاندیدای اصلح، مسیر انتخاب نمایندگان مجلس را که امری حیاتی
و سرنوشت‌ساز است برای آحاد پیروان خود روشن ساخته است
که به‌طور مختصر در ذیل به آن‌ها می‌پردازیم...
شاخصه‌های مجلس در تراز بیانیه گام دوم انقلاب از منظر امام خامنه‌ای حجت‌الاسلام والمسلمین سعید صلح میرزایی
هم‌چنان که شرکت در انتخابات یک وظیفه است، گزینش خوب و آگاهانه هم یک وظیفه است.
با توجه به در پیش بودن انتخابات سرنوشت‌ساز مجلس یازدهم، حجت‌الاسلام والمسلمین صُلح میرزایی
مسئول دفتر موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی در قم در گفت‌وگویی با هفته‌نامه افق حوزه
به بررسی و تبیین شاخصه‌های مجلس در تراز بیانیه گام دوم انقلاب از منظر امام خامنه‌ای پرداخته‌اند که در ادامه مرور می‌کنیم...
بيانية هيأت علميه نجف با تأييدية آخوند خراساني درباره انتخابات مجلس: لزوم آگاهي و احساس مسئوليت در مردم به کوشش حجت الاسلام والمسلمین علی‌رضا جوادزاده-استادیار موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) «اي ملت ايران! حال قريب چند ماه به وقت انتخاب داريد. به شما گفتيم، تنبيه نموديم، راه را از چاه شناسانديم، تا مِن بعد نگوييد غافل بوديم، اشتباه کرديم، تا آن‌که بعضي از جهّال، مقام منيع رياست روحاني را مورد اشکال قرار دهند. هر چه بشود، به حسن يا سوء اختيار خود شماهاست. کسي تقصير ندارد. چشم‌هاي خود را باز کنيد، انتخاب مردمان صحيح نمائيد. که انشاء‌الله تعالي بر حسب غيرت مسلماني و حميّت ايراني خود همّت کنيد و مفاسدِ سابقة اين مملکت را اصلاح و اساب آسايش عامه را فراهم آريد». جملات فوق، بخش پاياني بيانيه‌اي است که به امضاي «هيأت علميه نجف اشرف» و با تقريظ و تأييدية آخوند ملامحمدکاظم خراساني در شعبان 1329 (حدود چهار ماه قبل از وفات مشکوک آخوند) انتشار يافت...
مجلس و الگوی سیاست خارجه آن در اندیشه سیاسی آیت‌الله شهید سیدحسن مدرس گفت‌وگو با دکتر رضا عیسی‌نیا، عضو هیات علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی ممنونم از این‌که فرصتی را ایجاد کردید تا حقوقی را که شهید مدرس رحمه الله علیه بر گردن ملت ایران و مسلمانان دارد را یادآوری کنیم و بتوانیم اندیشه‌های ایشان را در ساحت‌های مختلف برجسته و به خودمان و دیگران یادآوری کنیم تا بتوانیم بر اساس این شیوه مشی کنیم و در سایه این حرکت به مطلوب خود در همه ابعاد دست پیدا کنیم. شهید مدرس رحمه الله علیه یکی از بزرگ مردانی بود که بنابه فرمایش حضرت امام قدس سره القاب برای ایشان کم است و نمی‌توانیم لقبی را که شایسته و معرف ایشان باشد را انتخاب کنیم...
ویژگی‌های نامزد اصلح و وظایف رأی‌دهندگان از منظر آیت‌الله‌العظمی بهجت قدس سره
اشاره: کسانی حقّ انتخاب شدن و امینِ مردمِ با ایمان در مورد دین و دنیا بودن را دارند، که از رجالِ با عقلِ کاملِ کافی و ایمان کامل از شیعه اثنی‌عشریه و با علم به مسائل شرعیه در شخصیات و اجتماعیات و با شجاعت باشند؛ و از آن‌هایی باشند که در اظهارات و تروک، «لا یخافون فی الله لومة لائم» باشند؛ و از رشوه‌ها و تخویفات و نحو آن‌ها دور باشند...
رضایت و تسلیم در برابر خداوند، مسئولیت رأی دهندگان و انتخاب شوندگان آیت الله العظمی صافی گلپایگانی
بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله تعالی: «أَفَمَنْ یَهْدِی إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ أَمَّنْ لاَ یَهِدِّی إِلّا أَنْ یُهْدَى فَمَا لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُونَ»
مسأله انتخاب و گزینش، مسأله بسیار مهمی است. این مسئولیت - که بنده باید اشخاصی را برای امور مسلمان‌ها و برای جهات مختلفی که مصالح عالیه اسلام در رشته‌های مختلف تربیتی، فرهنگی، اقتصادی، قضایی و سیاسی و اجتماعی باید تأمین بشود انتخاب کنم- مسأله بسیار خطیری است...
مسئولیت همگانی در معرفی و انتخاب اصلح از منظر آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی
معیار گزینش افراد، و شرایط و صفات لازم در آن‌ها، بستگى و تناسب نزدیکى با میزان مسئولیّت‌هاى آنان دارد؛ چراکه هر نوع مسئولیّتى یک نوع شرایط و صفات را ایجاب مى‌کند.
حکومت اسلامى مسیر خود را از بالا یعنى از حکومت اللَّه به سوى مردم طىّ مى‌کند؛ لذا مى‌تواند کاملًا بر موازین حکومت مردمى منطبق گردد. با این تفاوت که برخلاف سیستم حکومت غیر اسلامى، که این شرایط در آن مطلقاً مطرح نیست؛ لیکن در نامزدهاى «مسئول اجرائى» حکومت اسلامى، یک سلسله شرایط از نظر اسلام، ایمان، امانت و تقوا قبلًا باید احراز گردد، این همان تفاوت مهمی است که حکومت‌هاى الهى را از حکومت‌هاى مادّى جدا مى‌سازد؛ هر چند هر دو ممکن است در شکل حکومت مردمى ظاهر گردد...
در یادداشتی تبیین شد انتخاب اصلح از منظر آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی بر اساس نظرات فقهی حضرت آیت‌الله جوادی آملی امانت‌داری، تقوا، مدبر بودن و داشتن تخصص کافی، از ضروریات کسی است که ادره کشور را به دست می‌گیرد.
قبل از این‌که انسان در رابطه با هر موضوعی دست به نوشتن ببرد یا بخواهد ایراد خطابهای بکند، باید ایدئولوژی خود را مشخص کند که با چه نوع جهانبینی در رابطه با یک موضوع خاصّ، قصد ارائه اندیشه‌های خود به دیگران را دارد.
طبعاً آن‌چه از یک مسلمان و یک شیعه دوازده‌امامی توقّع می‌رود، این است که اگر در صدد تبیین اندیشه خود برای دیگران است، این اندیشه را از چهار منبع اسلامی یعنی کتاب، سنّت، عقل و اجماع برگرفته باشد و الّا آن اندیشه از نظر اسلام و تابعین این دین مقدّس فاقد اعتبار خواهد بود...
مجلس و عنصر مصلحت آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست ▪ چیستی مصلحت!
زمانی که برای نوشتن کتابی مشغول تحقیق درباره فقه و مصلحت بودم، از من سئوال شد، نظر شما راجع به مصلحت چیست؟ در پاسخ گفتم: مصلحت سوژه‌ای است که پرداختن به ضرورت خطرناک برای تصمیمات خطرناک‌تر و ضروری‌تر است؛ چراکه نمی‌شود از دین اسلام به‌عنوان دین خاتَم و خاتِم و یک دین جهانی و جاودانی و یک دین جامع دم بزنیم و به سراغ نهاد مصلحت نرویم؛ چه برای فهم دین و چه برای فهم شریعت که کار فقهاست. چنان‌چه نمی‌توان از حکومت اسلامی دم زد و درعین حال بگوییم: کاری با مصلحت نداریم. بنابراین در حال این‌که گفت‌وگو از این نهاد یک ضرورت است، توجه به اجرای آن نیز یک ضرورت است؛ اما مصلحت خطرناک نیز هست؛ چراکه می‌بینیم در طول تاریخ در موارد متعددی کج‌اندیشی و بدفهمی از دین صورت گرفته و فتاوای غیرمنضبطی هرچند در جهان غیرشیعه به اسم مصلحت صادر شده است. همان‌گونه که به‌نام مصلحت تصمیمات خطرناکی گرفته شده که خون‌های زیادی ریخته شده و حقوق زیادی سلب شده و آزادی‌های بسیاری دفع شده است. همان‌گونه که عرض شد، ما نمی‌توانیم در اجرا، مصلحت را نادیده بگیریم؛ اما چنان‌چه نهاد آن را تعیین نکنیم و دقت نکنیم و یا سلایق شخصی را به‌نام مصلحت اجرا کنیم، هر آن از دین خدا و شریعت فاصله خواهیم گرفت. به هر حال پرداختن به نهاد مصلحت در بحث‌های نظری و استفاده از آن در اجرا و عمل، ضرورتی خطرناک است که هم لازم است و هم نیاز به مواظبت بسیار دارد...
نگاهی تاریخی به جایگاه و نقش روحانیت در مجلس از عصر مشروطه تا پهلوی گفت‌وگو با حجت‌الاسلام و المسلمین رضا رمضان نرگسی، استاد تاریخ معاصر و عضو گروه تاریخ و اندیشه معاصر مؤسسه امام خمینی قدس سره ▪ جایگاه و اهمیت مجلس
بنده در ابتدا مقداری در باب اهمیت مجلس صحبت می‌کنم. جمله معروفی که حضرت امام قدس سره فرمودند که مجلس در رأس امور است، به این معنی نیست که مجلس سکاندار کشور است، بلکه منظور ایشان اهمیت مجلس است و این اهمیت مخصوص زمان خاصی نیست. حتی در دوران کوتاه مشروطه که در سال‌های 1285 تا 1287 هجری و هم‌چنین در خلال سال‌های 1288 تا 1304 در کشور ما مجلس وجود داشت. هم‌چنین در دوران جنگ جهانی اول بعد از اولتیماتوم روسیه مجلس نداشتیم. اما در همان سال‌های کوتاهی که در ایران مجلس شورای ملی وجود داشت، اهمیت آن به‌خوبی مشخص بود. هم‌چنین در سال‌های 1320 تا 1332 مجلس اهمیت خود را به خوبی نشان داد. هم‌چنین در دوران کنونی تفاوت میان مجلس مستقل و مجلس غیر مستقل به خوبی نمایان است...
وظایف کارگزاران دولت اسلامی از منظر امام علی علیه السلام حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر تحریری حکومت تقریبا پنج ساله حضرت علی علیه السلام، نمونه ای ماندگار از نظام سیاسی اسلام و شیوه زمامداری مبتنی بر دین و عدالت و آزادی را به بشریت ارائه داد که می توان با بازکاوی بایسته و سنجیده آن،رهیافت هایی مطلوب را برای مدیریت جامعه در دنیای کنونی به دست آورد و به کار بست.هفته نامه افق حوزه درگفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین تحریری، تولیت حوزه علمیه مروی به بررسی مهمترین ویژگی‌ها و وظایف کارگزاران درعهدنامه مالک‌اشتر پرداخته‌اند که متن تفصیلی این مصاحبه به شرح زیر است...
رأی‌دهندگان و احکام آن‌ها حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجعفر ربّانی
انتخابات مانند هر عمل و رفتاری که انسان در عرصه فردی و یا جمعی انجام می‌دهد، از نظر فقهی دارای احکام و چارچوب‌هایی است و لذا چون انتخابات و رای دادن نیز عملی است که مکلفان در عرصه سرنوشت سیاسی و اجتماعی انجام می‌دهند، از منظر فقهی، می‌تواند احکامی در بر داشته باشد. از این‌رو حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجعفر ربّانی از اساتید جامعةالمصطفی‌العالمیه صلی الله علیه و آله و سلم و حوزه علمیه قم در نوشتاری به بررسی فقهی و شرعی انتخابات و مباحث پیرامون رای دادن و سهیم بودن در سرنوشت سیاسی فردی و اجتماعی کشور پرداخته است که در ادامه تقدیم خوانندگان ارجمند هفته‌نامه افق حوزه می‌شود...
آسیب‌شناسی مجلس شورا از نگاه «مدرس» و «شیخ فضل‌الله» حجت‌الاسلام محمدصادق ابوالحسنی ما در حوزه علمیه، دو الگوی موفق، زمان‌شناس، دیانت‌خواه و مردم‌دوست در اختیار داریم که از مؤثرترین روحانیون در پارلمان و نهاد قانون‌گذاری تاریخ ایران به‌شمار می‌روند که یکی آیت‌الله حاج شیخ فضل‌الله نوری رحمه الله علیه رحمه الله علیه و دیگری آیت‌الله سیدحسن مدرس رحمه الله علیه است. اگر حوزه بخواهد در آسیب‌شناسی تاریخی پارلمانتاریسم در ایران وارد شود، حتماً باید از تجربه گران‌سنگ این دو عزیز بهره گیرد. حجت‌الاسلام ابوالحسنی، نویسنده، تاریخ‌پژوه و رئیس دفتر نشر آرا و آثار استاد منذر رحمه الله علیه، در گفت‌وگویی با افق حوزه به بازخوانی موضوع آسیب‌شناسی مجلس شورا، از نگاه این چهره برجسته تاریخ معاصر ایران پرداخته است که به تفصیل تقدیم می‌شود...
دو رویکرد طریقیت و موضوعیت در تحلیل رأی اکثریت گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین ذبیح‌الله نعیمیان عضو گروه فقه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
در دنیای پیچیده اجتماعی و سیاسی مراجعه به آرای عمومی، یک راه‌کار و فضیلت در جوامع به‌شمار می‌رود
تا آنجا که تعیین نوع حکومت، عالی‌ترین مقامات، قوانین و مقررات کشورها از طریق مراجعه به آرای مردم تعیین می‌شود.
به مناسبت انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند98 هفته‌نامه افق حوزه در گفت‌وگوی اختصاصی با حجت‌الاسلام والمسلمین ذبیح‌الله نعیمیان
عضو هیئت علمی گروه تاریخ اندیشه معاصر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره
به بررسی دو رویکرد طریقیت و موضوعیت در تحلیل رأی اکثریت و اعتبار و جایگاه رأی اکثریت
درقانون اساسی و فقه سیاسی پرداخته‌اند که در ادامه می‌خوانید...
جایگاه روحانیت در مجلس و میزان اثر‌گذاری آن‌ها بر یكدیگر گفت‌وگو با حجت‌الاسلام موسوی‌ن‍ژاد
ارتباط تعریف شده و مشخصی بین حوزه علمیه و مجلس شورای اسلامی وجود ندارد. چراکه انتخاب یک فرد روحانی به‌عنوان نماینده مجلس توسط مردم به‌دلیل قائل شدن جایگاه خاص برای حوزه علمیه نیست و این انتخاب قائم به شخص است. دلیل این مسئله هم این است که در هر دوره مجلس تعدادی از روحانیان موفق به کسب نصاب لازم آراء برای ورود به مجلس می‌شوند و تعدادی دیگر هم از راهیابی به مجلس باز می‌مانند؛ این مسئله ارتباطی با حوزه علمیه ندارد. روحانیان نیز مانند دیگر صنوف از قبیل پزشکان، فرهنگیان و... در مجلس حضور پیدا می‌کنند. نگاه عموم دستگاه‌های اجرایی دولت و سیاست‌گذاران و قانون‌گذاران به روحانیت در حد سایر صنوف است. البته برخی از روحانیان حاضر در مجلس، تأثیرگذار بوده و در برخی طرح‌ها و لوایح کار مؤثر می‌کنند و فراکسیون روحانیان مجلس نیز جلساتی برگزار کرده و بیانیه‌هایی می‌دهند؛ برخی کارهای منسجم را دارند که این مسئله دلیلی بر وجود رابطه معنادار بین روحانیت و حوزه با مجلس نیست...
مشارکت حداکثری در انتخابات، نمایش غیرت ملی، عزت و اقتدار ایران اسلامی است نوشتاری از حجت‌الاسلام محمد ملک‌زاده، عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی یکی از مهمترین رویدادهای انقلاب اسلامی ایران را می‌توان انتخابات به‌عنوان مظهر عزت و اقتدار ایران اسلامی دانست. با توجه به در پیش بودن موضوع انتخابات خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی در روزهای آتی و حساسیت این موضوع، در این فراز با الهام از دیدگاه‌های بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری نکاتی را مورد اشاره قرار می‌دهیم...
بحثی پیرامون جایگاه شورایی یا مشورتی مجلس، خلط شورا و مشورت و تقلیل جایگاه مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو با حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سید محمد‌هادی پیشوایی، پژوهشگر فقه سیاسی در موسسه امام خمینی قدس سره
□ آیا مجلس جایگاه شورایی دارد یا مشورتی؟
▪ مجلس شورای اسلامی یکی از بزرگترین آرزوهای جامعه اسلامی بود، که با انقلاب اسلامی محقق شد. نهادی که در نهضت مشروطه دچار انحراف شده، و عملا زمینه‌ساز دیکتاتوری پهلوی شد. اما علی‌رغم گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی، هنوز در مورد کارآمدی مجلس و جایگاه آن در میان ارکان نظام اسلامی گفت‌وگوهای بسیاری وجود دارد. به گونه‌ای که هنوز در مورد بسیاری از مباحث بنیادین این نهاد که به فرموده امام راحل «در رأس امور است»، اختلاف نظر وجود دارد. یکی از این بحث‌های بنیادین، خلط بحثی است که در مورد اساس این نهاد وجود دارد. این‌که هنوز بسیاری از محققان بزرگوار هنگام بحث درباره جایگاه مجلس شورای اسلامی، آن را نهاد مشورتی نظام محسوب می‌کنند...
الگوی تعامل روحانیت و حکومت، به بهانه انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو با دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی □ بحث الگوی تعامل روحانیت با حکومت اسلامی از موضوعات جدیدی است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مطرح شده است، اما فاقد یک الگوی روشن و مستدل ادله درون دینی است، شما این فضا را چگونه ترسیم می‌کنید؟
▪ تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی دولتی جائر در روزگار عصر غیبت، حکومت می‌کرد و برای فقهای ما این مسئله وجود داشت که نسبت و رابطه علمای دینی با حکومت در عصر غیبت به چه صورت باید باشد. در طی قرون متمادی علما و فقها با این موضوع درگیر بوده و توانسته بودند این الگو را در درون گفت‌وگوهای فقهی خود مستند کرده و نظریات متعددی در مورد آن ایجاد شده بود...
آرشیو PDF
